موتورخانه آسانسور و راهنمای طراحی و استاندارد

موتورخانه آسانسور مکانی است که در آن اجزا و قسمت هایی از قبیل موتور، گاورنر اضافه سرعت، تابلو سه فاز برق اصلی، تابلوی کنترل فرمان و …… در آن نصب و قرار داده می شود. ابعاد موتورخانه بسته به ظرفیت آن متفاوت است. در جداول استانداردی که در انتهای مطلب وجود دارد، ابعاد و ظرفیت های موتورخانه بیان شده است. استفاده از محیط موتورخانه تنها باید برای نصب و استقرار تجهیزات و قسمت های مختلف آسانسور باشد. چنانچه این ابعاد مطابق با مقررات و استانداردها طراحی و ساخته شود، جزء زیربنای مفید ساختمان می تواند به شمار برود.

تجهیزات موتورخانه آسانسور

موتورخانه آسانسور از تجهیزات و قسمت های مختلفی تشکیل شده است که در ادامه به آن ها اشاره شده است:

• موتور
• گاورنر
• سیستم روشنایی
• مونوریل یا قلاب سقف
• پله یا نردبان دال بتنی
• سقف موتورخانه
• کف موتورخانه
• نرده محافظ سکوی موتورخانه
• سیستم تهویه موتورخانه
• تابلو کنترل فرمان
• تابلو سه فاز برق اصلی
• نگهدارنده سیم بکسل

نکات کلی در ساخت موتورخانه

در ساخت یک موتورخانه آسانسور باید نکاتی را مد نظر قرار داده و آن ها را رعایت کرد. رعایت این نکات باعث می شود که پس از ساخت موتورخانه، آسانسور عملکرد درست و مطلوبی داشته باشد و استفاده از آن هم به راحتی انجام شود.

• سیستم روشنایی موتورخانه باید به صورت دائمی و مناسب باشد. همچنین تردد به موتورخانه در هر شرایطی باید با ایمنی کافی، امکان پذیر باشد.
• اجرای دیوارهای موتورخانه، باید به نحوی باشد که امکان ریزش نداشته باشد. همچنین باید فاقد روزنه باشد تا گرد و غبار به داخل آن نفوذ نکند. توصیه می شود فواصل دیوارها از پشت و دو طرف کناری تا چاهک آسانسور (منظور فضای آهن کشی شده) حداقل به میزان نیم متر باشد. برای دیوار قسمت جلویی هم فاصله لازم باید طبق نقشه طراحی شده شرکت باشد.
• درب ورودی موتورخانه حداقل باید با ابعاد 200*80 سانتی متر ساخته شود. این درب هم باید به طرف بیرون از موتورخانه یعنی به طرف پشت بام باز شود. قفل درب هم باید طوری باشد که از طرف بیرون با کلید و از طرف داخل با استفاده از ضامن باز و بسته شود. از طرف داخل هم باید قفل شب روی درب نصب شده باشد.
• برای عبور کابل چراغ های تونلی از لوله یا داکت استفاده شود. همچنین کلید این چراغ ها باید قبل از صفر و یک تابلوی برق سه فاز باشد. (یعنی در صورت قطع شدن صفر و یک، چراغ های تونلی خاموش نشود)
• لازم است سقف، کف و دیوارهای موتورخانه رنگ آمیزی شود تا از نشستن گرد و غبار و سیاه شدن آن جلوگیری شود.
• اندازه یقه برای دریچه مخصوص سیم بکسل ها باید 5 سانتی متر باشد.

مکان مناسب برای ساخت موتورخانه

در ارتباط با مکان مناسب، برای ساخت موتورخانه آسانسور باید نکات زیر رعایت شود:

• مناسب ترین و بهترین مکان برای ساخت موتورخانه بالای چاهک آسانسور است. در صورت بالاتر بودن سرعت آسانسور بیش از 2.5 متر بر ثانیه، لازم است موتورخانه بالای چاهک آسانسور احداث شود. با این حال به دلیل برخی موانع و محدودیت ها، محل احداث موتورخانه در زیر یا کنار چاهک آسانسور باشد.
• ابعاد موتورخانه باید به میزانی باشد که بتوان تجهیزات را در آن مستقر کرد. همچنین برای تردد ایمن و راحت افراد مجاز یا انجام تعمیرات احتمالی فضای مناسب و کافی وجود داشته باشد. بنابریان همواره ابعاد محیط موتورخانه را بزرگ تر از محیط چاهک در نظر می گیرند. در بیشتر موارد محیط موتورخانه 1.6 برابر محیط چاهک است. در زیر سه موقعیت موتورخانه نسبت به چاهک برای سه نوع آسانسور بیان شده است:
• موتورخانه در بالا و کنار چاهک: برای آسانسورهای کششی که اتاق فلکه دارند، مناسب است.
• موتورخانه در بالای چاهک: برای آسانسورهای کششی مناسب است.
• موتورخانه در پایین و کنار چاهک: برای آسانسورهای هیدرولیک مناسب است.

دمای موتورخانه

موتورخانه باید از سیستم تهویه مناسب برخوردار باشد و در مناطق گرم و شرجی، برای کاهش دما و رطوبت، باید از کولر استفاده شود. اما باید دقت شود که کولر در جایی قرار داده نشود که باد آن مستقیما به سمت موتور بوزد تا دمای موتور خنک شود. لازم به ذکر اتس که دمای داخل موتورخانه در هنگامی که آسانسور کار می کند باید در محدوده بین 5 تا 40 درجه سانتی گراد قرار داشته باشد.

روشنایی داخل موتورخانه آسانسور

موتورخانه آسانسور باید از سیستم روشنایی مناسب هم برخوردار باشد. حداقل میزان روشنایی داخل موتورخانه باید 200 لوکس در کف باشد و حداقل یک پریز هم در آن جا تعبیه شده باشد.

پایداری مکانیکی و کف سازی موتورخانه آسانسور

موتورخانه های آسانسورها باید به نحوی طراحی و ساخته شوند که بتواند در برابر وزن زیاد و نیروهایی که به آن وارد می شود، مقاومت بالایی داشته باشد. برای ساخت این محیط ها باید از مواد و مصالح مقاوم و بادوام استفاده شود که باعث تولید گرد و غبار هم نمی شود. کف موتورخانه و اتاق های آن باید از موادی ساخته شود که غیر لغزنده است. برای مثال از بتن، موزاییک یا ورق عاج دار استفاده شود. در این مورد مهندسان سازه و ساختمان، باید با محاسبات و مکان یابی، میزان نیرویی وارد شده به کف موتورخانه را محاسبه کنند. سپس با استفاده از ضرایب ایمنی و همچنین بررسی درزها، شکاف ها و سوراخ ها، در صورت وجود هر گونه ضعف و ایراد، به منظور افزایش مقاومت و استحکام سازه، آن را برطرف کنند.

سکوی موتورخانه

چنانچه کف موتورخانه آسانسور بر اساس مواردی که برشمردیم، اختلاف سطحی بیش از نیم متر داشته باشد، لازم است برای تردد راحت تر، از پله، راه پله و نرده های محافظ استفاده شود.

اگر تورفتگی هایی در موتورخانه وجود دارد که بیش از نیم متر عمق داشته و کم تر از نیم متر هم عرض دارد، هر گونه کانالی که در کف موتورخانه کشیده می شود، باید کاملا پوشیده شود.

در صورتی که بلندی کف موتورخانه تا کف دال بتنی بیش از نیم متر باشد، لازم است برای راحتی دسترسی به آن، از نردبان استفاده شود و دور این بلندی با نرده کشیده شود. لازم به ذکر است دال بتنی، مکانی است که موتور گیربکس در آن قرار داده می شود.

چنانچه امکان استفاده از پله های معمولی برای دسترسی به موتورخانه وجود نداشته باشد، باید برای این کار نردبان از اختصاصی ایمن استفاده شود. این نردبان باید علاوه بر ایمن بودن، هیچ گاه لغزنده هم نباشد.

فضای مورد نیاز جهت موتورخانه آسانسور

معمولا محل ساخت موتورخانه آسانسور، بالای چاهک آسانسور است. که در آن تجهیزات و قطعاتی از قبیل موتور گیربکس، تابلوی برق سه فاز، تابلو فرمان و …. قرار داده شده و نصب می شود. مناسب ترین حالت برای ساخت موتورخانه آن است که در دو ضلع چاهک آسانسور امتداد پیدا کند.

ابعاد زیر در موتورخانه باید رعایت شود:

الف) جلوی تابلوهای کنترل آسانسور باید به میزان حداقل 70 سانتی متر باز باشد.

ب) اطراف تجهیزات و قطعات ثابت (اطراف موتور به جز فلکه) باید به میزان حداقل نیم متر باشد باشد.

ج) اطراف قطعات چرخشی از قبیل فلکه موتور باید به میزان حداقل 60 سانتی متر باز باشد.

چ) ارتفاع موتورخانه از مکان قرار گرفتن ماشین آلات باید حداقل 180 سانتی متر با رواداری 5 سانتی متر باشد.

ح) میزان ارتفاعی که از بالای قطعات در حال چرخش تا زیر سقف موتورخانه باید باشد، حداقل  به میزان 30 سانتی متر است.

خ) حداقل عرضی که درب موتورخانه باید داشته باشد، حدود 60 سانتی متر و ارتفاع 180 سانتی متر است.

د) درب موتورخانه باید به سمت بیرون باز شود. این درب باید قفل شب بند و کلید قابل اطمینانی داشته باشد. به نحوی که از داخل با دست و از بیرون با کلید باز و بسته شود و کلید هم تنها در دست افراد صاحب صلاحیت باشد.

اهمیت قلاب سقف در موتور خانه آسانسور

باید در بالای ماشین آلات موتورخانه قلاب سقف یا همان تیر بالابر سقفی نصب شود. این قلاب نصب از آن جهت اهمیت دارد که می توان به کمک آن تجهیزات موتورخانه را نصب یا پیاده کرد.

دریچه دسترسی به چاله آسانسور

ضروری است در کف موتورخانه و بالای پاگرد، دریچه دسترسی ایجاد کرد تا از طریق آن، پایین بردن تجهیزات برای تعمیر یا تعویض قطعات امکان پذیر باشد. دریچه دسترسی باید یک درب قفل دار داشته باشد.

ارتفاع روی سقف چاه تا زیر سقف موتورخانه

حداقل ارتفاع برای این مورد باید طبق استاندارد 1.8 متر باشد. به طوری که با توجه به قد افراد، این میزان ارتفاع به منظور ایستادن روی سکوی موتورخانه به هنگام کار، مناسب است.

ابعاد فضا در استاندارد موتورخانه آسانسور

ابعاد فضای موتورخانه باید به میزانی در نظر گرفته شود که بتوان به تجهیزات داخل موتورخانه به راحتی دسترسی پیدا کرد. همچنین علاو بر این که ایمنی سرویس کاران را تامین کند، امکان سرویس راحت قطعات به خصوص تجهیزات و قطعات برقی آسانسور وجود داشته باشد.

علاوه بر این، ارتفاع مکانی که سرویس دهی قطعات در آن انجام می شود، باید به میزان حداقل 2 متر باشد. همچنین باید موارد زیر هم در این خصوص پیش بینی شود.

• جلوی تابلوهای کنترل و کابینت ها باید فضای باز وجود داشته باشد. حداقل عمق فضایی که از سطح پانل ها و کابینت ها باید باشد، 70 سانتی متر است. پهنای این فضا هم به میزان پهنای کامل کابینت ها یا همان 50 سانتی متر باید باشد.
• برای سرویس و بازدید قطعات و تجهیزات متحرکی در نقاط ضروری، باید مساحت افقی باز، ابعادی حداقل به میزان 50 در 60 سانتی متر داشته باشد. تا در صورت نیاز امکان راه اندازی اضطراری به صورت دستی وجود داشته باشد. در محل هایی که تردد می شود، ارتفاع منطقه باز باید حداقل 180 سانتی متر باشد. این میزان ارتفاع تا نقاط زیر از سطح پایینی پل های سقف اندازه گرفته می شود.

کف منطقه در دسترس

راه های دسترسی به این قسمت باید حداقل 50 سانتی متر پهنا داشته باشد. این میزان برای قسمت هایی که قطعات متحرک ندارد، 40 سانتی متر است. بالای تجهیزات متحرک در سیستم محرکه آسانسور باید حداقل به میزان 30 سانتی متر فضای باز به شکل عمودی داشته باشد.

موتورخانه مشترک

• موتورخانه مشترک، موتورخانه ای است که برای بیش از یک آسانسور کششی استفاده می شود.
• در صورتی که موتورخانه برای بیش از یک آسانسور استفاده شود، حداقل ابعاد موتوخانه مشترک از داده های جدول زیر محاسبه می شود:
  
• حداقل ابعاد موتورخانه مشترک آسانسورهای کششی به جز آسانسورهای کم تردد شامل موارد زیر است:
• R_ a: مساحت موتورخانه
• b_4 : عرض موتورخانه
• b_3 : عرض چاه
• d_4 : عمق موتورخانه
• d_2 : عمق چاه
• N  : تعداد آسانسور – در صورت فرد بودن به عدد زوج بعدی گرد شود.
• اجرای سیستم روشنایی داخل موتورخانه با کلید جداگانه در کنار درب ورودی به نحوی باید باشد که روشنایی به میزان حداقل 200 لوکس در کف موتورخانه و روی موتور را تامین کند.
• تجهیزات غیر مرتبط با آسانسور در صورت وجود داشتن در موتورخانه باید پوشانده شود.
• ورودی پشت بام یا قسمت های دیگر ساختمان از داخل موتورخانه آسانسور نباید باشد.
• موتورخانه آسانسور باید امکان دسترسی جداگانه داشته باشد. دسترسی به موتورخانه باید بدون آن که نیازی به ورود به محوطه های خصوصی داشته باشد، فراهم شود.
• مسیری که به موتورخانه تردد می شود، باید از روشنایی مناسب و دائمی برخوردار باشد و تردد در شرایط ایمن انجام شود ( از جمله اجرای نرده حفاظ و …)
• مسیر سایر ورودی ها در مسیر اصلی به سمت موتورخانه باید حداقل 180 سانتی متر ارتفاع داشته باشد.
• برای کف موتورخانه آسانسور باید از مصالحی استفاده شود که غیرلغزنده باشد. (مانند بتن ماله کشی شده یا ورق آجدار)

موتورخانه آسانسور هیدرولیکی

اگر موتورخانه در نزدیکی چاهک قرار نداشته باشد، در این حالت، لوله کشی هیدرولیکی و سیم کشی الکتریکی بین چاهک آسانسور و موتورخانه باید درون یک کانال یا مجرایی اجرا شود که برای همین کار فراهم شده است.

استاندارد آسانسور بدون موتورخانه MRL

• در این نوع آسانسور ها دریچه ای به منظور ورود و خروج اضطراری در بالاترین قسمت چاهک آسانسور قرار دارد. همچنین دریچه ای برای دسترسی به موتور تعبیه می شود که در مواقع انجام تعمیرات از آن استفاده شود. این بند از جمله بندهای بسیار مهم در استاندارد موتورخانه است.
  
• در آسانسورهای بدون موتورخانه، به دلیل آن که اتاقک آسانسور وجود ندارد، تابلو فرمان در کنار بالاترین ایستگاه قرار داده می شود. محل استقرار تابلو فرمان باید به نحوی باشد که دسترسی به موتور و چاهک آسانسور و همچنین امکان دید آن فراهم باشد.
• استاندارد تعریف شده در آسانسورهای موتورخانه دار در رابطه با مسیرهای دسترسی، فضاهای کاری، درب ها و دریچه های ایمنی در این نوع آسانسورها هم صدق می کند.

برای مثال فضای اختصاص داده شده برای استقرار تابلو فرمان باید به قفلی مجهز باشد که برای باز کردن درب آن نیاز به کلید باشد و بدون کلید هم بسته شود. در صورتی که در این فضا امکان نصب درب وجود نداشته باشد، می توان با شرایط گفته شده قفلی برای تابلو برق سه فاز و تابلو فرمان نصب کرد که البته در این حالت، شرایط استانداردی هم رعایت می شود.

شرکت هیرو آسانسور، پیشرو در تولید انواع تجهیزات آسانسور

شرکت هیرو آسانسور یکی از شرکت های معتبر و پیشرو در صنعت آسانسور کشور است که در زمینه طراحی، تولید و اجرای انواع آسانسورها و تجهیزات وابسته فعالیت می کند. این شرکت در طول سال های فعالیت خود همواره کوشش کرده است تا با ارائه بهترین محصولات و خدمات، اعتماد مشتریان و کارفرمایان را جلب کرده و به آن ارج نهد. شرکت هیرو آسانسور، در زمینه تولید انواع تجهیزات موتورخانه آسانسور، از به روزترین فناوری ها و تجهیزات در صنعت آسانسور استفاده می کند تا هم محصولات تولیدی مجهز به انواع فناوری ها و قابلیت ها بوده و هم این که کیفیت آن ها در بالاترین سطح باشد. همچنین محصولات و خدمات ارائه شده متناسب با نیازهای متنوع کارفرمایان و مشتریان باشد.

شرکت هیرو آسانسور در زمینه اجرای موتورخانه آسانسور، از پرسنل توانمند و متخصصی برخوردار است که با دقت و تلاش بسیاری، موتورخانه آسانسورها را طبق استانداردهای مقرر و در بالاترین کیفیت اجرا می کنند. به طوری که نکات گفته شده در این مقاله به درستی و به طور کامل در اجرای موتورخانه آسانسورها توسط این شرکت رعایت می شود.

در پایان اگر نیاز به اجرای موتورخانه و سایر تجهیزات آسانسور خود در بالاترین کیفیت و رعایت استانداردها دارید، شرکت هیرو آسانسور آمادگی کامل دارد تا با انعقاد قرارداد، مراحل اجرای پروژه را طبق برنامه زمان بندی شده و با هزینه مناسب برعهده گیرد.  به همین منظور جهت مشاوره رایگان و کسب اطلاعات بیشتر با کارشناسان ما در ارتباط باشید.

02188882500