درایو آسانسور چیست و چه کاربردی دارد؟

درایو آسانسور قطعه ای مهم در سیستم‌ های آسانسور است که وظیفه کنترل موتور برای حرکت آن را برعهده دارد. عملکرد این درایو باعث می شود که شتاب‌ گیری، کاهش سرعت و تراز شدن دقیق آسانسور در طبقات برای راحتی و ایمنی کاربران امکان پذیر شود. هدف اصلی یک درایو آسانسور تنظیم سرعت و گشتاور موتور است تا حمل و نقل عمودی به شکل کارآمد در ساختمان ‌های مختلف انجام شود. وجود این دستگاه ها برای کارایی انرژی، عملکرد قابل اطمینان آسانسورها و صرفه جویی در هزینه ها در ساختمان های مسکونی و تجاری ضروری است. درایو آسانسور با بهینه ‌سازی عملکرد موتور، به کاهش مصرف انرژی و افزایش طول عمر قطعات کمک می ‌کند. در ادامه به بررسی موضوع درایو آسانسور و کاربردهای آن پرداخته ایم.

درایو آسانسور چیست؟

درایو آسانسور یک سیستم مکانیکی و الکترونیکی است که عملکرد موتور آسانسور را کنترل می‌کند. این دستگاه، سرعت، گشتاور و جهت موتور را برای حرکت ایمن و بدون وقفه کابین آسانسور تنظیم می‌ کند. درایوهای جدید از فناوری ‌های پیشرفته ای همانند ولتاژ متغیر و فرکانس متغیر (VVVF) برخوردار هستند تا کنترل دقیقی بر شتاب ‌گیری و کند شدن سرعت آسانسور داشته باشند. این مساله منجر به تجربه سواری راحت تر برای کاربران شده و در عین حال خوردگی قطعات را کاهش می دهد. علاوه بر این، درایوها با تنظیم مصرف انرژی آسانسورها بر اساس تقاضای جابجایی توسط کاربران، کارایی انرژی را بهبود می ‌بخشند که در این صورن دستگاه هایی ضروری از معماری پایدار ساختمان ‌ها هستند.

انواع درایو آسانسور

درایو آسانسور به انواع مختلفی تقسیم می ‌شود که هر یک از آن ها برای رفع نیازهای علمکردی خاصی طراحی شده ‌اند. در ادامه به بررسی هر کدام از درایوهای آسانسور پرداخته ایم:

• درایو تابلو فرمان دو سرعته (2SPD)

درایو تابلو فرمان دو سرعته (2SPD) یکی از ساده ‌ترین انواع درایوهای آسانسور است. این درایو با تغییر بین دو سرعت ثابت (کم و زیاد) بر اساس نزدیک شدن به طبقه یا حرکت بین طبقات کار می‌ کند. این نوع درایو مقرون به صرفه بوده و نگهداری آن آسان است. همچنین این دستگاه برای ساختمان ‌های کم‌ طبقه با ترافیک کم مناسب است. با این حال، تغییرات ناگهانی سرعت می ‌تواند راحتی سواری را در مقایسه با گزینه های مدرن کاهش دهد. ولی علیرغم محدودیت ها، درایو (2SPD) برای آسانسورهای قدیمی و رایج به دلیل سادگی و عملکرد قابل قبول، طرفداران زیادی دارد.

• تابلو فرمان درایو دار (3VF)

تابلو فرمان درایو دار (3VF) از فناوری ولتاژ متغیر و فرکانس متغیر (VVVF) استفاده کرده تا عملکرد یکنواخت تری نسبت به سیستم ‌های (2SPD) ارائه دهد. با تنظیم مداوم سرعت و گشتاور موتور، درایوهای  (3VF)  شتاب‌ گیری و کند شدن ملایم را فراهم کرده و راحتی کاربران را افزایش می ‌دهند. این درایوها از نظر انرژی به شدت کارآمد هستند؛ زیرا مصرف انرژی را بر اساس تقاضای واقعی بهینه می‌کنند. سیستم ‌های (3VF)  معمولاً در ساختمان ‌های متوسط با ترافیک متوسط استفاده می ‌شوند که بین عملکرد و مقرون به صرفه بودن نیاز به تعادل دارند. همچنین این درایوها با کاهش خوردگی مکانیکی، طول عمر قطعات آسانسور را افزایش می دهند.

• درایو تابلو فرمان (VVVF)

درایو تابلو فرمان ولتاژ متغیر و فرکانس متغیر (VVVF) پیشرفته ‌ترین نوع درایو آسانسور است. این درایو دقت بسیار بالایی در کنترل سرعت و گشتاور موتور دارد و تراز کردن دقیق طبقات و تجربه سواری آرام را فراهم می ‌کند. درایوهای VVVF به ویژه برای ساختمان‌های بلند با ترافیک سنگین مناسب هستند؛ زیرا می ‌توانند به‌ راحتی نیازهای عملکردی پیچیده را برطرف کنند. علاوه بر این، این درایوها مصرف انرژی را به ‌طور قابل توجهی کاهش می‌ دهند؛ زیرا انرژی ترمز را به برق قابل استفاده تبدیل می ‌کنند. عملکرد مطلوب و ویژگی‌ های پایداری باعث می‌ شود که درایوهای VVVF گزینه مورد نظر برای برج های بلند و ساختمان ‌های دوستدار محیط زیست باشند.

کاربردهای درایو آسانسور

درایو آسانسور با توجه به اهمیت خود، چند کاربرد مهم در سیستم آسانسور دارد که در ادامه به این کاربردها اشاره کرده ایم:

• استفاده از درایو آسانسور برای افزایش ایمنی کاربران

درایو آسانسور به طور قابل توجهی ایمنی کاربران را با کنترل دقیق روی حرکت آسانسور افزایش می ‌دهد. درایوهای مدرن به ویژگی‌ های پیشرفته ایمنی همانند سیستم ‌های ترمز اضطراری و منبع تغذیه پشتیبان مجهز شده‌ اند تا در صورت خاموشی یا شرایط اضطراری، عملکرد ایمن آسانسور امکان پذیر شود. همچنین این دستگاه ها با تراز کردن دقیق کف کابین با کف طبقه مورد نظر، خطر حوادث را به هنگام ورود یا خروج کاربران کاهش می دهند. علاوه بر این، می توان درایوها را با روش ها و سیستم های نجات برنامه ریزی کرد تا در صورت خرابی آسانسور، کابین به نزدیک ترین طبقه حرکت کرده تا کاربران پیاده شوند. این ویژگی ها به طور مجموع آسانسورها را به دستگاه های حمل و نقل ایمنی تبدیل می کنند که احتمال خرابی آن ها کم تر باشد.

• استفاده از درایو آسانسور برای کاهش صدا

کاهش صدا یکی دیگر از کاربردهای مهم درایو آسانسور است. درایوهای پیشرفته AC نیازی به کنتاکتورهای موتور پر سر و صدا ندارند و از سوئیچینگ با فرکانس بالا برای به حداقل رساندن ارتعاشات در طول عملکرد خود استفاده می‌ کنند. این ویژگی منجر به سواری آرام ‌تر و تجربه راحت ‌تر کاربران می ‌شود. کنترل هوشمند فن  که در داخل درایو قرار دارد، صدای آسانسور را با تنظیم سرعت فن بر اساس تقاضای سیستم کاهش می ‌دهد. این ویژگی ها به ویژه در ساختمان ‌های مسکونی و تجاری که آلودگی صوتی می‌تواند نگران کننده باشد، بسیار مفید هستند.

• نقش درایو آسانسور در افزایش طول عمر قطعات آسانسور

درایو آسانسور با ایجاد عملکرد مستمر و کنترل شده دستگاه، نقش مهمی در افزایش طول عمر قطعات مکانیکی دارد. این دستگاه با مدیریت دقیق سیستم شتاب گیری و کند شدن سرعت کابین، فشار بر سیم بکسل ها، فولی ها و موتورها کاهش می یابد. این ویژگی خوردگی و فرسودگی قطعات را به حداقل می رساند. در این صورت هزینه های تعمیر و نگهداری آسانسور کاهش یافته و فواصل سرویس و نگهداری آن افزایش می یابد. درایوهای بازگردانی انرژی با کاهش تلفات انرژی در طول کارکرد آسانسور، به حفظ عملکرد بهینه دستگاه در طول زمان و صرفه جویی در انرژی کمک می کنند.

• نقش درایو در حرکت بی وقفه و یکنواخت آسانسور

حرکت بی وقفه کابین برای راحتی کاربران، به ویژه در ساختمان ‌های بلند که آسانسورها با سرعت بالا حرکت می‌کنند، ضروری است. درایوهای آسانسورها با استفاده از الگوریتم‌ های کنترل پیشرفته، امکان انتقال روان و بدون وقفه کابین بین سرعت ‌های مختلف را فراهم می ‌کنند. ویژگی‌هایی مانند S-ramps شتاب ‌گیری و کند شدن تدریجی سرعت کابین را فراهم کرده و از توقف یا شتاب‌ گیری ناگهانی آن که ممکن است باعث ناراحتی کاربران شود، جلوگیری می‌ کنند. این میزان دقت نه تنها کیفیت سواری را بهبود بخشیده، بلکه باعث  می شود که آسانسورها تحت شرایط بار متغیر به طور کارآمد عمل کنند.

چگونه درایو آسانسور به صرفه‌ جویی در هزینه ها کمک می‌کند؟

درایو آسانسور با بهبود قابل توجه در کارایی انرژی و کاهش هزینه‌ های عملکردی، به صرفه‌ جویی در هزینه ها کمک می ‌کند. درایوهای مدرن همانند درایوهای فرکانس متغیر، مصرف انرژی را با تنظیم سرعت موتور بر اساس تقاضا بهینه کرده و شتاب‌ گیری و ترمزگیری بدون وقفه را فراهم می کنند. این کار باعث کاهش خوردیگ و فرسودگی قطعات شده و هزینه ‌های نگهداری را کاهش می ‌دهد. علاوه بر این، درایوهای بازتولیدی می ‌توانند انرژی ترمزگیری را جذب کرده و آن را به شبکه برق ساختمان بازگردانند؛ در این صورت هزینه های برق کاهش می یابد. این ویژگی‌ ها درایو آسانسور را به یک راهکار مناسب و مقرون به صرفه در پروژه های نصب و بازسازی آسانسور تبدیل می کنند.

چرا درایو آسانسور برای ساختمان های بلند ضروری است؟

وجود درایو آسانسور در ساختمان ‌های بلند به دلیل توانایی آن در مدیریت بارهای سنگین، ایجاد ایمنی و ارائه عملکرد بی وقفه آسانسور در مسافت ‌های طولانی، ضروری است. در برج ها و ساختمان های بلند، معمولا آسانسورهای کششی که توسط درایوهای پیشرفته مدیریت شده، استفاده می ‌شوند؛ زیرا این دستگاه ها کنترل سرعت دقیق آسانسور و دقت توقف آن در طبقات مختلف را امکان پذیر می کنند. درایوها امکان کارکرد کارآمد آسانسورها در سرعت‌های مختلف را فراهم می ‌کنند که برای به حداقل رساندن زمان سفر در ساختمان‌ های بلند ضروری است. این دستگاه ها همچنین با شروع، توقف و انتقال بی وقفه آسانسور بین طبقات، راحتی مسافران را فراهم می‌ کنند. علاوه بر این، درایوهای مدرن با بهینه‌ سازی استفاده از انرژی در ساعات اوج ترافیک به کارایی انرژی کمک کرده و اتلاف آن را کاهش می دهند. بدون این درایوهای پیشرفته، برج ها و ساختمان های بلند با چالش هایی همانند مصرف انرژی بیشتر، زمان انتظار طولانی تر و نیازهای بیشتر سرویس و نگهداری آسانسور مواجه می شوند.

نحوه انتخاب درایو مناسب برای سیستم آسانسور و نکات مهم در خرید آن

برای انتخاب درایو مناسب برای یک سیستم آسانسور باید چند نکته مورد توجه قرار گیرد. ابتدا، نوع ساختمان و الگوی استفاده از آسانسور را ارزیابی کنید؛ ساختمان‌ های مسکونی ممکن است راحتی کاربران به هنگام جابجایی و کاهش صدا را در اولویت قرار دهند؛ در حالی که ساختمان های تجاری یا صنعتی ممکن است دوام و ظرفیت بار بالای آسانسور را نیاز داشته باشند. نوع درایو باید با سیستم آسانسور مطابقت داشته باشد؛ به عنوان مثال، VFDها برای آسانسورهای کششی در ساختمان ‌های بلند به دلیل کارایی انرژی و کنترل دقیق این دستگاه ها، درایوهای ایده آلی هستند.

سازگاری درایو با آسانسورهای موجود و همچنین در صورت ارتقای آن ها به سیستم های جدیدتر را ارزیابی کنید. کارایی انرژی نیز یک عامل بسیار مهم است؛ درایوهای بازتولیدی می ‌توانند مصرف برق را به طور قابل توجهی با بازگرداندن انرژی اضافی به شبکه کاهش دهند. علاوه بر این، قابلیت اطمینان درایو، نیازهای سرویس و نگهداری و نیز انطباق با استانداردهای ایمنی را در نظر بگیرید. هنگام خرید درایو آسانسور، مطمئن شوید که دستگاه مورد نظر را از یک تولیدکننده معتبر با پشتیبانی پس از فروش مطلوب خریداری می کنید.

قیمت درایو آسانسور و عوامل موثر بر آن

قیمت درایو آسانسور بسته به عواملی از قبیل نوع و مدل دستگاه، نوع فناوری استفاده شده، ظرفیت، برند، ویژگی‌ های اضافی همانند ترمزگیری بازتولیدی یا سیستم‌های کنترل پیشرفته و غیره متفاوت است. برای مثال درایوهای 3VF برای ساختمان‌ های کم ‌طبقه ممکن است ارزان ‌تر از مدل های VVVF پیشرفته برای کاربرد در ساختمان‌های بلند باشند. همچنین سفارشی ‌سازی این دستگاه ها نیز می ‌تواند بر قیمت آن ها تأثیرگزار باشد؛ زیرا درایوهای سفارشی شده برای طرح‌ های خاص ساختمان یا نیازهای عملکردی معمولا گران‌تر هستند. به علاوه پیچیدگی نصب و یکپارچگی با سیستم ‌های موجود آسانسور نیز بر هزینه‌ خرید درایوها تأثیر می ‌گذارد. با این حال، هزینه سرمایه گزاری اولیه برای خرید یک درایو باکیفیت ممکن است بالا باشد؛ اما صرفه جویی طولانی مدت در انرژی مصرفی و کاهش هزینه های سرویس و نگهداری اغلب هزینه های سرمایه گزاری اولیه را توجیه می کند.

کلام آخر

درایو آسانسور قطعه ای بسیار مهم است که با عملکرد خود، موتور آسانسور را کنترل و تنظیم می کند؛ در این صورت کابین آسانسور به شکل روان و یکنواخت و البته بدون وقفه در بین طبقات ساختمان حرکت می کند. کارکردهای اصلی درایو، تنظیم سرعت موتور، تنظیم دقیق موقعیت کابین با طبقه مورد نظر و بهبود راحتی کاربران از طریق تنظیم سیستم های شتاب گیری و ترمزگیری نرم است. درایوهای مدرن با بهینه سازی مصرف برق به کارایی انرژی در ساختمان کمک می کنند. به طور کلی درایوها در ساختمان های مسکونی و تجاری به منظور عملکرد ایمن و قابل اطمینان آسانسورها و همچنین کاهش هزینه های جاری آن ها، قطعاتی ضروری هستند.