سیستم تراز طبقه مجدد آسانسور چیست؟

آسانسورها باید دقیقاً هم‌سطح با طبقات ساختمان متوقف شوند تا ایمنی و راحتی مسافران فراهم شود. با این حال، عللی همانند کشیدگی سیم‌بکسل‌ها، تغییرات بار و فرسودگی مکانیکی باعث می‌شوند کابین آسانسور پس از توقف، بالاتر یا پایین‌تر از سطح طبقه قرار گیرد که این مشکل را «عدم تراز آسانسور» می‌نامند. عدم تراز، خطر زمین خوردن کاربران را افزایش داده و کیفیت حرکت  آن ها را کاهش می‌دهد که می‌تواند منجر به ایجاد حوادث شود. برای حل این مشکل، سیستم‌های تراز طبقه مجدد آسانسور به طور خودکار این ناهمترازی های ارتفاع را پس از توقف کابین و باز شدن درب ها تشخیص داده و رفع می‌کنند. در ادامه به بررسی سیستم تراز طبقه مجدد آسانسور و مطالب مربوط به آن پرداخته‌ایم.

سیستم تراز طبقه مجدد آسانسور چیست؟

سیستم تراز طبقه مجدد آسانسور یک مکانیزم کنترلی بوده که برای تشخیص و رفع عدم هم‌ترازی عمودی کابین آسانسور نسبت به سطح طبقه پس از توقف آن طراحی شده است. آسانسور ممکن است به عللی که در بالا اشاره کردیم پس از توقف کمی به سمت بالا یا پایین حرکت کرده و اختلاف سطحی بین کف کابین و کف طبقه ایجاد شود. سیستم تراز طبقه مجدد با استفاده از سنسورها این اختلاف را اندازه‌گیری کرده و با استفاده از اجزای موتوری، کابین را در حالی که درب‌ها باز هستند، مجدداً به طور دقیق با سطح طبقه هم‌تراز می‌کند. این تنظیم معمولاً حرکتی جزئی بوده اما برای ایمنی و راحتی کاربران بسیار مهم است. این سیستم ممکن است از اجزای کنترلی، قرقره‌های تعادل یا کنترل موتور کششی برای این منظور استفاده کند.

اهمیت سیستم تراز طبقه مجدد در آسانسور

وجود سیستم تراز طبقه مجدد در آسانسور بسیار مهم است؛ زیرا کف کابین را دقیقاً هم‌سطح با کف طبقه نگه داشته و از ایجاد اختلاف سطح خطرناکی که ممکن است باعث زمین خوردن و آسیب کاربران شود، جلوگیری می‌کند. عدم تراز آسانسور با کف طبقه مشکلی رایج به ویژه در ساختمان‌های بلند با سیم‌بکسل‌های بلندتر است. بدون تراز طبقه مجدد، کابین آسانسور ممکن است پس از توقف، از محدوده ایمن خارج شده و خطر حوادث و مسئولیت‌های حقوقی را افزایش دهد. این سیستم با رفع خودکار این انحرافات، اطمینان از عملکرد آسانسور را افزایش داده و نیاز به تنظیمات دستی و تعمیرات را کاهش می‌دهد.

نقش سیستم تراز طبقه مجدد در ایمنی و راحتی کاربران

سیستم تراز طبقه مجدد آسانسور با حذف ارتفاع بین کف کابین و کف ساختمان، به طور قابل توجهی ایمنی کاربران را افزایش می‌دهد. این موضوع از خطر زمین خوردن که می‌تواند منجر به آسیب، به ویژه برای سالمندان یا افراد دچار معلولیت شود، جلوگیری می‌کند. ایمنی بیشتر به دلیل کنترل دقیق تراز طبقه مجدد، اغلب با استفاده از اجزای کنترلی با دامنه محدود یا تنظیمات موتور کششی، حاصل می‌شود که حرکات ناخواسته کابین در هنگام باز بودن درب‌ها را به حداقل می‌رساند.

وجود این سیستم، راحتی کاربران را نیز افزایش می‌دهد؛ زیرا آن ها هنگام ورود یا خروج از آسانسور، سطحی هموار و پایدار را تجربه می‌کنند. این سیستم با حفظ هم‌ترازی مداوم کف طبقه و کابین، اضطراب کاربران را کاهش داده و دسترسی‌پذیری به آسانسور را بهبود می‌بخشد. همچنین احتمال وقوع حوادث ناشی از حرکات ناگهانی کابین بر اثر خرابی تابلو کنترل را کاهش می‌دهد. در مجموع، سیستم تراز طبقه مجدد یک ویژگی بسیار مهم ایمنی است که جابجایی آسانسور در طول طبقات ساختمان را برای همه کاربران راحت و ایمن می‌سازد.

تأثیر سیستم تراز طبقه مجدد بر افزایش عمر آسانسور

سیستم‌ تراز طبقه مجدد آسانسور با کاهش فشار و فرسودگی مکانیکی، به افزایش عمر مفید آسانسور کمک می‌کند. زمانی که کابین آسانسور هم‌تراز نباشد، سوار و پیاده شدن نامتوازن کاربران می‌تواند باعث فشار بیش از حد بر مکانیزم‌های درب، سیم‌بکسل‌های معلق و سیستم‌های ترمز شود. این سیستم با حفظ تراز دقیق، توزیع بار یکنواخت را فراهم کرده و باعث می‌شود ضربه‌های مکانیکی ناگهانی کاهش یابد. این موضوع کشیدگی و فرسودگی سیم‌بکسل‌ها را به حداقل رسانده و از خرابی زودرس آن ها و قرقره‌ها جلوگیری می‌کند.

حرکات کنترل‌شده توسط سیستم تراز طبقه مجدد نیز خطر آسیب ناشی از حرکات ناخواسته کابین یا تنظیمات بیش از حد را کاهش می‌دهد. علاوه بر این، سیستم تراز طبقه مجدد از نیاز به مداخلات دستی و تعمیرات اضطراری مکرر جلوگیری کرده و هزینه‌های نگهداری و زمان توقف را کاهش می‌دهد. هم‌ترازی مداوم، خطر فرسودگی قطعات را کاهش داده و عمر مفید تجهیزات اساسی آسانسور را افزایش می‌دهد.

نحوه عملکرد سیستم تراز طبقه مجدد در آسانسور

سیستم تراز طبقه مجدد آسانسور ابتدا با استفاده از سنسورهایی که نزدیک کابین یا چاه نصب شده‌اند، اختلاف ارتفاع بین کف کابین و سطح طبقه را تشخیص می‌دهد. پس از توقف آسانسور و باز شدن درب‌ها، این سیستم هرگونه اختلاف ارتفاع ناشی از کشیدگی سیم‌بکسل‌ها یا تغییر بار را اندازه‌گیری می‌کند. اگر این اختلاف از حد تعیین‌شده بیشتر باشد، سیستم، اجزای کنترلی یا موتور کششی را فعال می‌کند تا کابین را کمی به سمت بالا یا پایین حرکت داده و تراز دقیق را برقرار کنند. این حرکت با دقت و در محدوده‌ای مشخص کنترل می‌شود تا ایمنی کاربران با درب‌های باز حفظ شود.

اجزای کنترلی ممکن است موقعیت قرقره تعادل را برای تغییر کشش سیم‌بکسل تنظیم کنند یا موتور دستور بگیرد تا کابین را مجدداً موقعیت‌دهی کند. سیستم در طول سوار و پیاده شدن کاربران، موقعیت کابین را به طور مداوم پایش کرده و تراز را حفظ می‌کند تا زمانی که درب‌ها بسته شده و آسانسور به طبقه بعدی حرکت کند.

سیستم تراز طبقه مجدد آسانسور و ارتباط آن با سیستم‌های کنترلی

سیستم تراز طبقه مجدد آسانسور به طور کامل با سیستم کنترل کلی آسانسور یکپارچه شده و یک حلقه بازخورد حیاتی برای ایجاد موقعیت دقیق کابین ایجاد می‌کند. سیستم کنترل ورودی را از سنسورهای سیستم تراز دریافت می‌کند که این سنسورها موقعیت عمودی کابین نسبت به سطح طبقه را تشخیص می‌دهند. هنگام تشخیص وضعیت عدم تراز، سیستم کنترل این داده‌ها را پردازش کرده و فرمان لازم را برای اجزای کنترلی یا موتور کششی جهت تنظیم تراز صادر می‌کند. این تعامل شامل ماژول‌های منطقی کنترل است که ارزیابی می‌کنند آیا اختلاف از حدود تعیین‌شده فراتر رفته و آیا تراز طبقه مجدد لازم است یا خیر.

سیستم کنترل همچنین وضعیت درب‌ها را پایش می‌کند تا تراز طبقه مجدد فقط زمانی انجام شود که درب‌ها باز و حرکت ایمن باشد. این سیستم قفل‌های ایمنی دارد تا از حرکت بیش از حد جلوگیری کرده و در صورت عدم تنظیم یا تجاوز از حدود مجاز، کابین را فوراً متوقف کند. سیستم‌های پیشرفته از تشخیص بار برای تنظیم نیروی تراز طبقه مجدد متناسب با وزن کاربران استفاده کرده و عملکرد را بهینه می‌سازند. این یکپارچگی، تنظیمات تراز روان، ایمن و خودکار را فراهم کرده و قابلیت اطمینان و ایمنی آسانسور را افزایش می‌دهد.

انواع سیستم‌های تراز طبقه مجدد آسانسور و مقایسه آن‌ها

سیستم های تراز طبقه مجدد آسانسورها به طور کلی به دو نوع مکانیکی و الکترونیکی تقسیم می‌شوند که از نظر ساختار، اجزاء و نحوه عملکرد با یکدیگر تفاوت دارند. در ادامه به بررسی این دو سیستم پرداخته ایم:

• سیستم‌های مکانیکی

سیستم‌های مکانیکی از اجزای فیزیکی همانند اجزای کنترلی و قرقره‌های تعادل برای تنظیم کشش سیم‌بکسل‌ها و موقعیت کابین استفاده می‌کنند. این سیستم ها برای رفع عدم تراز، به حرکت مستقیم مکانیکی، غالباً با جابجایی قرقره تعادل یا تعلیق کابین متکی هستند. مزایای سیستم‌های مکانیکی شامل استحکام، قابلیت اطمینان و عملکرد بدون نیاز به الکترونیک پیچیده است. با این حال، ممکن است به دلیل فرسودگی مکانیکی به سرویس و نگهداری بیشتری نیاز داشته و سرعت پاسخ‌دهی کمتری داشته باشند. سیستم‌های مکانیکی در تطبیق با بارهای متغیر انعطاف‌پذیری کمتری دارند و ممکن است حجیم‌تر باشند.

• سیستم‌های الکترونیکی

سیستم‌های الکترونیکی تراز طبقه مجدد از سنسورها، ماژول‌های منطقی کنترل و اجزای موتوری که توسط الگوریتم‌های نرم‌افزاری کنترل شده، برای تشخیص و رفع خطاهای تراز استفاده می‌کنند. این سیستم‌ها دقت بالا، سرعت پاسخ‌دهی بیشتر و قابلیت تطبیق با شرایط بار مختلف را از طریق پردازش داده‌های لحظه‌ای ارائه می‌دهند. سیستم‌های الکترونیکی می‌توانند با سیستم‌های مدیریت ساختمان و ایمنی برای عملکرد بهتر یکپارچه شوند. معایب این سیستم ها شامل پیچیدگی بیشتر، وابستگی به اجزای الکتریکی که ممکن است خراب شوند و احتمالاً هزینه اولیه بالاتر می‌شوند. سیستم‌های الکترونیکی نیاز به به‌روزرسانی نرم‌افزاری و عیب‌یابی منظم دارند؛ اما نسبت به سیستم‌های مکانیکی دقت و عملکرد روان‌تری ارائه می‌دهند.

نقش سنسورها در سیستم تراز طبقه مجدد آسانسور

حسگرها جزء اساسی سیستم‌های تراز طبقه مجدد آسانسور هستند؛ زیرا داده‌های دقیق و لحظه‌ای از موقعیت کابین نسبت به سطح طبقه را ارائه می‌دهند. سنسورهای رایج شامل تشخیص‌دهنده‌های موقعیت تراز، سنسورهای مجاورت و سنسورهای بار هستند. سنسورهای تراز اختلاف ارتفاع بین کف کابین و کف طبقه را اندازه‌گیری کرده و در صورت فراتررفتن از حدود ایمن، عمل تراز طبقه مجدد را فعال می‌کنند. سنسورهای بار وزن کاربران را تشخیص داده و امکان تنظیم نیروی تراز طبقه مجدد متناسب با آن را فراهم می‌کنند. عملکرد حسگرهای درب نیز باعث می‌شود که تراز طبقه مجدد فقط زمانی انجام شود که درب‌ها کاملاً باز هستند. این حسگرها داده‌ها را به سیستم کنترل ارسال کرده و تنظیمات دقیق، ایمن و به موقع را ممکن می‌سازند.

نصب و راه اندازی سیستم تراز طبقه مجدد آسانسور

برای نصب این سیستم، نصاب باید ابتدا پایه نصب را به‌ طور محکم به تیر عرضی آسانسور متصل کند. سپس واحد تنظیم مجدد را روی پایه قرار داده و آن را به گونه ای حرکت دهد که چرخ انکودر موقعیت با سطح جلویی ریل راهنما تماس پیدا کند. چرخ انکودر موقعیت کابین را اندازه گیری می‌کند و باید با ریل به شکل دقیق و بدون لغزش تماس داشته باشد. نصاب باید براکت‌های حسگر تراز را طوری تنظیم کند که از گیره‌ها و پیچ‌های ریل فاصله کافی داشته باشند؛ سپس باید واحد را با پیچ، واشر و مهره به ‌طور محکم ثابت کند.

در مرحله بعد کابین آسانسور را باید به دقت حرکت داده تا مطمئن شود سنسورها با تجهیزات ریل برخورد نمی‌کنند. نصاب باید آهنرباهای تراز طبقات را روی ریل در هر طبقه نصب کند؛ به‌ طوری که آهنربا به ‌صورت طولی بین سنسورهای تراز بالا و پایین قرار گیرد و مرکز آن روی حسگر منطقه درب باشد؛ نصاب باید سطح ریل را قبل از چسباندن هر آهنربا با چسب صنعتی تمیز کرده و فاصله‌ای حدود یک چهارم اینچ بین سنسورها و آهنرباها را حفظ کند.

در نهایت، سیستم را با حرکت دادن کابین به هر طبقه آزمایش کرده و در صورت نیاز موقعیت سنسورها یا آهنرباها را برای تراز دقیق تنظیم کند. نصب این سیستم در آسانسور باید با رعایت نکات ایمنی و قطع برق آسانسور انجام شود.

سرویس و نگهداری سیستم تراز طبقه مجدد آسانسور

سرویس و نگهداری منظم برای اطمینان از عملکرد قابل اعتماد سیستم تراز طبقه مجدد آسانسور ضروری است. سرویس و نگهداری شامل بازرسی و کالیبراسیون سنسورهای موقعیت برای حفظ دقت، بررسی عملکرد اجزای کنترلی و موتور برای حرکت روان و بررسی نرم‌افزار سیستم کنترل است. اجزای مکانیکی همانند قرقره‌های تعادل و سیم‌بکسل‌ها باید از نظر فرسودگی و تنظیم کشش بررسی شوند.

اتصالات و سیم‌کشی‌های الکتریکی باید از نظر آسیب یا خوردگی بازبینی شوند. آزمایش دوره‌ای کل چرخه تراز طبقه مجدد تحت شرایط بارگذاری باعث اطمینان از این مساله شده که سیستم به درستی واکنش نشان می‌دهد. پرسنل سرویس و نگهداری باید علائم انحراف سنسور، تأخیر اجزاء موتوری یا خطاهای کنترل را پایش و فوراً رفع کنند. مستندسازی فعالیت‌های نگهداری و ثبت خطاها به تشخیص مشکلات مکرر کمک می‌کند. نگهداری مناسب، زمان توقف را کاهش، ایمنی را افزایش و عمر سیستم را طولانی‌تر می‌کند.

نتیجه‌گیری

سیستم تراز طبقه مجدد آسانسور یک فناوری بسیار ضروری است که باعث می‌شود کابین آسانسور کاملاً با طبقات ساختمان هم‌تراز باقی شود؛ که در این صورت ایمنی، راحتی و قابلیت عملکرد مطمئن را افزایش می‌دهد. این سیستم با تشخیص و رفع خودکار عدم ترازهای عمودی ناشی از کشیدگی سیم‌بکسل‌ها و تغییرات بار، از خطر زمین خوردن کاربران جلوگیری کرده و فرسودگی مکانیکی را کاهش می‌دهد. این سیستم‌ها که با سیستم‌های کنترل آسانسور یکپارچه شده و به سنسورهای دقیق مجهز هستند، تنظیمات روان و ایمنی را در طول سوار و پیاده شدن مسافران فراهم می‌کنند.